اشعاری از باباطاهر

داروسازان

مطالعات جدید پزشکی

یک شنبه 22 ارديبهشت 1392برچسب:,

باباطاهر معروف به باباطاهر عریان، عارف، شاعر و دوبیتی سرای اواخر سده چهارم و اواسط سده پنجم هجری (سده ۱۱م) ایران و معاصر طغرل بیک سلجوقی بوده است. بابا لقبی بوده که به پیروان وارسته می‌داده‌اند و عریان به دلیل بریدن وی از تعلقات دنیوی بوده است. در میان مردم لر لقب بابا به پیران و مرشدان اهل حق نسبت داده می‌شود.

برخی معتقدند ترانه ها یا دو بیتی‌های باباطاهر در بحر هزج مسدس محذوف و به لری سروده شده‌است دو قطعه و چند غزل و مجموعه کلمات قصار به زبان عربی از آثار دیگر اوست. کتاب سرانجام شامل دو بخش عقاید عرفاً و صوفی و الفتوحات الربانی فی اشارات الهمدانی است.

از خاندان و تحصیلات و زندگی بابا طاهر اطلاعات صحیحی در دسترس نیست اما بنا به نوشته

راوندی در راحةالصدور، بابا طاهر در سال ۴۴۷ هجری با طغرل سلجوقی دیدار کرده و مورد احترام او نیز قرار گرفته‌است. در یکی از دوبیتیهای مشهورش سال تولدش را به حروف ابجد گنجانیده که پس از محاسبه توسط میرزا مهدی خان کوکب به سال ۳۲۶ هجری رسیده‌است. او پس از ۸۵ سال زندگی وفات یافته‌است.

آرامگاه وی در شمال شهر همدان در میدان بزرگی به نام وی قرار دارد^[۴]. بنای مقبره بابا طاهر در گذشته چندین بار بازسازی شده‌است. در قرن ششم هجری برجی آجری و هشت ضلعی بوده‌است. در دوران حکومت رضاشاه پهلوی نیز بنای آجری دیگری به جای آن ساخته شده بود. درجریان این بازسازی لوح کاشی فیروزه‌ای رنگی مربوط به سده هفتم هجری بدست آمد که دارای کتیبه‌ای به خط کوفی برجسته و آیاتی از قرآن است و هم اکنون در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود. احداث بنای جدید در سال ۱۳۴۴ خورشیدی با همت انجمن آثار ملی و شهرداری وقت همدان و توسط مهندس محسن فروغی انجام شده‌است. این بنای تاریخی طی شمار ۱۷۸۰ در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۷۶ به ثبت آثار تاریخی و ملی ایران رسیده‌است. در اطراف بنای جدید فضای سبز وسیعی احداث شده است

خوشا آنانکه الله یارشان بی بحمد و قل هو الله کارشان بی

خوشا آنانکه دایم در نمازند بهشت جاودان بازارشان بی

***

دلم میل گل باغ ته دیره		درون سینه‌ام داغ ته دیره
بشم آلاله زاران لاله چینم		بوینم آلاله هم داغ ته دیره

***

به صحرا بنگرم صحرا ته وینم		به دریا بنگرم دریا ته وینم
بهر جا بنگرم کوه و در و دشت		نشان روی زیبای ته وینم

***

غمم غم بی و همراز دلم غم		غمم همصحبت و همراز و همدم
غمت مهله که مو تنها نشینم		مریزا بارک الله مرحبا غم

***

غم و درد مو از عطار واپرس		درازی شب از بیمار واپرس
خلایق هر یکی صد بار پرسند		تو که جان و دلی یکبار واپرس

***

دلت ای سنگدل بر ما نسوجه		عجب نبود اگر خارا نسوجه
بسوجم تا بسوجانم دلت را		در آذر چوب تر تنها نسوجه

***

خوشا آندل که از غم بهره‌ور بی		بر آندل وای کز غم بی‌خبر بی
ته که هرگز نسوته دیلت از غم		کجا از سوته دیلانت خبر بی

***

یکی درد و یکی درمان پسندد		یک وصل و یکی هجران پسندد
من از درمان و درد و وصل و هجران		پسندم آنچه را جانان پسندد

***

ته که ناخوانده‌ای علم سماوات		ته که نابرده‌ای ره در خرابات
ته که سود و زیان خود ندانی		بیاران کی رسی هیهات هیهات

***

خدایا داد از این دل داد از این دل		نگشتم یک زمان من شاد از این دل
چو فردا داد خواهان داد خواهند		بر آرم من دو صد فریاد از این دل

***

دلا خوبان دل خونین پسندند		دلا خون شو که خوبان این پسندند
متاع کفر و دین بی‌مشتری نیست		گروهی آن گروهی این پسندند

***

دلا پوشم ز عشقت جامه‌ی نیل		نهم داغ غمت چون لاله بر دیل
دم از مهرت زنم همچون دم صبح		وز آن دم تا دم صور سرافیل

***

بی ته اشکم ز مژگان تر آیو		بی ته نخل امیدم نی بر آیو
بی ته در کنج تنهایی شب و روز		نشینم تا که عمرم بر سر آیو

***

به والله و به بالله و به تالله		قسم بر آیه‌ی نصر من الله
که دست از دامنت من بر ندارم		اگر کشته شوم الحکم لله

***

دلی همچون دل نالان مو نه		غمی همچون غم هجران مو نه
اگر دریا اگر ابر بهاران		حریف دیده‌ی گریان مو نه

***

من آن مسکین تذروبی پرستم		من آن سوزنده شمع بی‌سرستم
نه کار آخرت کردم نه دنیا		یکی خشکیده نخل بی‌برستم

***

مکن کاری که پا بر سنگت آیو		جهان با این فراخی تنگت آیو
چو فردا نامه خوانان نامه خونند		تو وینی نامه‌ی خود ننگت آیو

***

غم عالم نصیب جان ما بی		بدور ما فراغت کیمیا بی
رسد آخر بدرمان درد هرکس		دل ما بی که دردش بیدوا بی

***

خوشا آنانکه هر شامان ته وینند		سخن با ته گرند با ته نشینند
مو که پایم نبی کایم ته وینم		بشم آنان بوینم که ته وینند

***

دو زلفانت گرم تار ربابم		چه میخواهی ازین حال خرابم
ته که با مو سر یاری نداری		چرا هر نیمه شو آیی بخوابم

***

بیا یک شو منور کن اطاقم		مهل در محنت و درد فراقم
به طاق جفت ابروی تو سوگند		که همجفت غمم تا از تو طاقم

***

دو چشمم درد چشمانت بچیناد		مبو روجی که چشمم ته مبیناد
شنیدم رفتی و یاری گرفتی		اگر گوشم شنید چشمم مبیناد

***

عزیزا کاسه‌ی چشمم سرایت		میان هردو چشمم جای پایت
از آن ترسم که غافل پا نهی تو		نشنید خار مژگانم بپایت

***

زدست دیده و دل هر دو فریاد		که هر چه دیده بیند دل کند یاد
بسازم خنجری نیشش ز فولاد		زنم بر دیده تا دل گردد آزاد

***

بیته بالین سیه مار به چشمم		روج روشن شو تار به چشمم
بیته ای نو گل باغ امیدم		گلستان سربسر خار به چشمم

***

بیته یارب به بستان گل مرویاد		وگر روید کسش هرگز مبویاد
بیته هر گل به خنده لب گشاید		رخش از خون دل هرگز مشویاد

***

ته که می‌شی بمو چاره بیاموج		که این تاریک شوانرا چون کرم روج
کهی واجم که کی این روج آیو		کهی واجم که هرگز وا نه‌ای روج

***

بیا تا دست ازین عالم بداریم		بیا تا پای دل از گل برآریم
بیا تا بردباری پیشه سازیم		بیا تا تخم نیکوئی بکاریم

***

یکی برزیگرک نالان درین دشت		بخون دیدگان آلاله می‌کشت
همی کشت و همی گفت ای دریغا		بباید کشت و هشت و رفت ازین دشت

***

درخت غم بجانم کرده ریشه		بدرگاه خدا نالم همیشه
رفیقان قدر یکدیگر بدانید		اجل سنگست و آدم مثل شیشه

***

اگر شیری اگر میری اگر مور		گذر باید کنی آخر لب گور
دلا رحمی بجان خویشتن کن		که مورانت نهند خوان و کنند سور

***

اگر دل دلبری دلبر کدامی		وگر دلبر دلی دل را چه نامی
دل و دلبر بهم آمیته وینم		ندانم دل که و دلبر کدامی

***

دلی نازک بسان شیشه دیرم		اگر آهی کشم اندیشه دیرم
سرشکم گر بود خونین عجب نیست		مو آن نخلم که در خون ریشه دیرم

***

گر آن نامهربانم مهربان بی		چرا از دیدگانم خون روان بی
اگر دلبر بمو دلدار می‌بو		چرا در تن مرا نه دل نه جان بی

***

چرا دایم بخوابی ای دل ای دل		ز غم در اضطرابی ای دل ای دل
بوره کنجی نشین شکر خدا کن		که شاید کام یابی ای دل ای دل

***

شب تار و بیابان پرورک بی		در این ره روشنایی کمترک بی
گر از دستت برآید پوست از تن		بیفکن تا که بارت کمترک بی

***

مو از قالوا بلی تشویش دیرم		گنه از برگ و باران بیش دیرم
اگر لاتقنطوا دستم نگیرد		مو از یاویلنا اندیش دیرم

***

جدا از رویت ای ماه دل افروز		نه روز از شو شناسم نه شو از روز
وصالت گر مرا گردد میسر		همه روزم شود چون عید نوروز

***

نسیمی کز بن آن کاکل آیو		مرا خوشتر ز بوی سنبل آیو
چو شو گیرم خیالش را در آغوش		سحر از بسترم بوی گل آیو

***

مو کز سوته دلانم چون ننالم		مو کز بی حاصلانم چون ننالم
بگل بلبل نشیند زار نالد		مو که دور از گلانم چون ننالم

***

چه خوش بی وصلت ای مه امشبک بی		مرا وصل تو آرام دلک بی
زمهرت ای مه شیرین چالاک		مدامم دست حسرت بر سرک بی

***

مسلسل زلف بر رخ ریته دیری		گل و سنبل بهم آمیته دیری
پریشان چون کری زلف دو تا را		بهر تاری دلی آویته دیری

***

اگر مستان هستیم از ته ایمان		وگر بی پا و دستیم از ته ایمان
اگر گبریم و ترسا ور مسلمان		بهر ملت که هستیم از ته ایمان

***

اگر آئی بجانت وانواجم		وگر نایی به هجرانت گداجم
ته هر دردی که داری بر دلم نه		بمیرم یا بسوجم یا بساجم

***

عاشق آن به که دایم در بلا بی		ایوب آسا به کرمان مبتلا بی
حسن آسا بدستش کاسه‌ی زهر		حسین آسا بدشت کربلا بی

***

نوای ناله غم اندوته ذونه		عیار قلب و خالص بوته ذونه
بیا سوته دلان با هم بنالیم		که قدر سوته دل دل سوته ذونه

***

مو آن بحرم که در ظرف آمدستم		چو نقطه بر سر حرف آمدستم
بهر الفی الف قدی بر آیو		الف قدم که در الف آمدستم

***

دلم از دست خوبان گیج و ویجه		مژه بر هم زنم خونابه ریجه
دل عاشق مثال چوب‌تر بی		سری سوجه سری خونابه ریجه

***

ز کشت خاطرم جز غم نروئی		ز باغم جز گل ماتم نروئی
ز صحرای دل بیحاصل مو		گیاه ناامیدی هم نروئی

***

سیه بختم که بختم واژگون بی		سیه روجم که روجم سرنگون بی
شدم آواره‌ی کوی محبت		زدست دل که یارب غرق خون بی

***

بیته یک شو دلم بی غم نمی‌بو		که آن دلبر دمی همدم نمی‌بو
هزاران رحمت حق باد بر غم		زمانی از دل ما کم نمی بو

***

مو ام آن آذرین مرغی که فی‌الحال		بسوجم عالم ار برهم زنم بال
مصور گر کشد نقشم به گلشن		بسوجه گلشن از تاثیر تمثال

***

ز عشقت آتشی در بوته دیرم		در آن آتش دل و جان سوته دیرم
سگت ار پا نهد بر چشم ای دوست		بمژگان خاک راهش رو ته دیرم

***

بدریای غمت دل غوطه‌ور بی		مرا داغ فراقت بر جگر بی
ز مژگان خدنگت خورده‌ام تیر		که هر دم سوج دل زان بیشتر بی

***

مدامم دل براه و دیده تر بی		شراب عیشم از خون جگر بی
ببویت زندگی یابم پس از مرگ		ترا گر بر سر خاکم گذر بی

***

گلی کشتم باین الوند دامان		آوش از دیده دادم صبح و شامان
چو روج آیو که بویش وا من آیو		برد بادش سر و سامان بسامان

***

دو چشمانت پیاله‌ی پر ز می بی		خراج ابروانت ملک ری بی
همی وعده کری امروز و فردا		نمیدانم که فردای تو کی بی

***

قدم دایم ز بار غصه خم بی		چو مو محنت کشی در دهر کم بی
مو هرگز از غم آزادی ندیرم		دل بی طالع مو کوه غم بی

***

بشم واشم ازین عالم بدر شم		بشم از چین و ما چین دورتر شم
بشم از حاجیان حج بپرسم		که این دوری بسه یا دورتر شم

***

صدای چاوشان مردن آیو		بگوش آوازه‌ی جان کندن آیو
رفیقان میروند نوبت به نوبت		وای آن ساعت که نوبت وامن آیو

***

به قبرستان گذر کردم کم وبیش		بدیدم قبر دولتمند و درویش
نه درویش بیکفن در خاک رفته		نه دولتمند برده یک کفن بیش

***

دیم یک عندلیب خوشنوایی		که می‌نالید وقت صبحگاهی
بشاخ گلبنی با گل همی گفت		که یارا بی وفایی بی وفایی

***

به قبرستان گذر کردم صباحی		شنیدم ناله و افغان و آهی
شنیدم کله‌ای با خاک می‌گفت		که این دنیا نمی‌ارزد بکاهی

***

هر آنکس مال و جاهش بیشتر بی		دلش از درد دنیا ریشتر بی
اگر بر سر نهی چون خسروان تاج		به شیرین جانت آخر نیشتر بی

***

هر آنکس عاشق است از جان نترسد		یقین از بند و از زندان نترسد
دل عاشق بود گرگ گرسنه		که گرگ از هی هی چوپان نترسد

***

هزاران دل بغارت برده ویشه		هزارانت دگر خون کرده ویشه
هزاران داغ ریش ار ویشم اشمرد		هنو نشمرده از اشمرده ویشه

***

اگر زرین کلاهی عاقبت هیچ		اگر خود پادشاهی عاقبت هیچ
اگر ملک سلیمانت ببخشند		در آخر خاک راهی عاقبت هیچ

***

غم عشق تو کی بر هر سر آیو		همایی کی به هر بوم و بر آیو
زعشقت سرفرازان کامیابند		که خور اول به کهساران بر آیو

***

ته که نوشم نه‌ای نیشم چرایی		ته که یارم نه‌ای پیشم چرایی
ته که مرهم نه‌ای بر داغ ریشم		نمک پاش دل ریشم چرایی

***

بیته یکدم دلم خرم نمانی		اگر رویت بوینم غم نمانی
اگر درد دلم قسمت نمایند		دلی بی غم درین عالم نمانی

***

اگر یار مرا دیدی به خلوت		بگو ای بی‌وفا ای بیمروت
گریبانم ز دستت چاک چاکو		نخواهم دوخت تا روز قیامت

***

فلک نه همسری دارد نه هم کف		بخون ریزی دلش اصلا نگفت اف
همیشه شیوه‌ی کارش همینه		چراغ دودمانیرا کند پف

***

فلک در قصد آزارم چرایی		گلم گر نیستی خارم چرایی
ته که باری ز دوشم بر نداری		میان بار سربارم چرایی

***

نظرات شما عزیزان:

درباره وبلاگ

به وبلاگ من خوش آمدید

آخرین مطالب

آرشيو وبلاگ

پیوندهای روزانه

حمل و ترخیص خرده بار از چین

پيوندها

تبادل لینک هوشمند
برای تبادل لینک ابتدا ما را با عنوان داروسازان و آدرس aminataie.LXB.ir لینک نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد.

نويسندگان

دکتر امین عطایی