اختلالات خوردن

اختلالات خوردن، دسته‌ای از اختلالات روان‌شناختی است که در آنها به نوعی مساله‌ خوردن مطرح می‌شود؛ زیادخوردن، کم‌خوردن، کنترل‌نکردن و.... اما در اصل مشکل اصلی خوردن نیست که در این نوشته به چند مورد پرداخته می‌شود.

0 0 

اعتیاد یا Addiction در واقع یک نوع وابستگی فیزیکی یا روانی به داروها و مواد شیمیایی است که سبب یک احساس خوشایند در انسان می شود.

پدیده اعتیاد یک احساس اضطرار یا اجبار در دستیابی به مواد را در فرد ایجاد می کند.

کلیه داروهایی که وابستگی فیزیکی را در فرد ایجاد می کند در واقع بر سیستم عصبی فرد تاثیر می گذارد.

واژه سوء مصرف دارو   Drug Abuse به معنی استفاده غیر قانونی از مواد و داروها است که سبب آسیب به سلامتی افراد می شود که شامل دارو ها و مواد نیرو زا و غیره است.

وقتی دارویی به شکل پی در پی مصرف شود و هدف غیر پزشکی دنبال شود پدیده سوء مصرف نامیده می شود.

با مصرف مدوام داروهای مخدر اثر بخشی دارو به سبب بروز پدیده تحمل کاهش می یابد و فرد معتاد مجبور می شود دوز دارو را افزایش دهد به طوری که با افزایش دوز دارو پدیده اوردوز یا تجمع دارو در بدن اتفاق افتاده که می تواند کشنده باشد و در مورد خانواده تریاک مرگ به سبب ایست تنفسی اتفاق می افتد. بنابراین در نهایت افراد معتاد علاوه برآثار سوء اجتماعی در معرض خطر مرگ قرار می گیرند

پدیده ترک مواد :  Withdrawal syndrom

ترک مواد اعتیاد زا معمولا با عوارض شدیدی همراه است که به سبب وابستگی فیزیکی و روانی داروها است که از لحاظ فارماکودینامیک قابل بررسی است و به سبب بروز پدیده تحمل دارویی و تغییرات در تعداد گیرنده ها و پیامهای داخل سلولی است.

یکی از راههای موثر درمان اعتیاد مقابله با پدیده ترک است تا عوارض ناشی از آن را به حد اقل برساند.

معمولا برای ترک مواد از داروهای ضعیف تر استفاده می شود . مثلا در درمان اعتیاد به خانواده مورفین از داروی متادون یا کدیین که داروهای ضعیف تری هستند استفاده شده و به تدریج میزان دارو را کاهش داده و به حداقل می رسانند. و در کنار آن از داروهای آرامش بخش - مسکن و ضد تشنج و تقویت کننده ها جسمی نیز استفاده می گردد. در نهایت برای سم زدایی و پاک سازی بدن از آنتی دوت ها استفاده می شود . مثلا آنتی دوت مورفین دارویی بنام نالتروکسان است که در مراحل نهایی ترک به بیمار داده شده و سبب سم زدایی و پاکسازی بدن می شود.

در واقع مغز ما دارای منطقه ای بنام سیستم لیمبیک است که در قاعده مغز و در زیر کورتکس و در قسمت میانی مغز قرار دارد که شامل هسته های متعدد و مسیرها ی عصبی پیچیده است یکی از این مسیرها ی عصبی که در امر پاداش و پدیده وایستگی نقش دارد مسیر دوپامینرژیک است که سبب آزاد سازی دوپامین در هسته ها و کورتکس می گردد.احساس خوشایند حاصل از مواد به سبب ترشح مواد محرک مانند دوپامین و مواد شبه تریاک مانند انکفالین و دینورفین در مغز است.

یکی از مهمترین هسته های سیستم لیمبیک مغز هسته اکومبنس است که در امر پاداش نقش دارد. مطالعات بر روی حیوانات آزمایشگاهی نقش این هسته را در اعتیاد و وابستگی مشخص کرده است.

یکی از راههای جدید درمان اعتیاد مداخله در این هسته ها و تغییرات ژنتیکی در آن است که روش جدیدی را  پیش روی محققان مغز و اعصاب قرار داده است.

هلال عید می‌بینی و من پیوسته ابرویت‌
مبارک باد بر تو عید و بر من دیدن رویت‌

.

.

.

عید است و دلم خانه ویرانه ، بیا
این خانه تکاندیم ز بیگانه ، بیا
یک ماه تمام مهیمانت بودیم
یک روز به مهمانی این خانه بیا

.

.

.

عید فطر است و دلم غرق تماشاست
یاد آن ماه عزیزی که به حق اوج تمناست
سائل درگه عشقم که امید است بر آن
هر چه طالب شوم از او همان لحظه مهیاست

.

.

.

عید صیام آمد و ماه صیام رفت
لطف تمام آمد و فیض تمام رفت
شد عید فطر و لطف خدا باز تازه شد
گرد غم گناه ز جان عوام رفت

التهاب مری؛ توصیه ها و پرهیزها

علل التهاب مری

عواملی مانند ابتلا به عفونت های باکتریایی  و ویروسی، خوردن غذاهای محرک مثل انواع ادویه جات و قهوه و شکلات، اشعه درمانی(جهت درمان سرطان سینه) و تغذیه با لوله به مدت طولانی جزء علل حاد و عواملی چون فتق مری، افزایش فشار داخل شکمی، استفراغ های مکرر، کاهش فشار ناحیه LES و تاخیر در تخلیه معدی جزء علل مزمن این بیماری هستند. همچنین مصرف نابجای بعضی از داروها به خصوص داروهای خانواده آسپیرین، مصرف سیگار، بارداری، چاقی، افزایش وزن و بالاخره آسیب نخاع پشتی از جمله عوامل دیگری هستند که می توانند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند.

رژیم غذایی این بیماران به صورت فردی بوده و بیمار حتما می بایست توسط پزشک متخصص مورد معاینه و مشاوره قرار گیرد.

به طور کلی توصیه های رفتاری و تغذیه ای زیر ارائه می گردد.

توصیه های رفتاری مناسب جهت بیماران مبتلا به ازوفاژیت

1- بیمار پس از خوردن غذا، حدود نیم تا یک ساعت حالت نیمه نشسته داشته باشد و از دراز کشیدن بعد از غذا خوردن خودداری شود.

2- عدم فعالیت بدنی شدید بعد از غذا خوردن

3- استفاده از لباس های کاملا گشاد در هنگام غذا خوردن

4- امتناع از خوردن غذا حدود دو ساعت قبل از خواب شب

5- ترک سیگار در صورت مصرف (سیگار باعث شل شدن ناحیه LES می شود)

6- کاهش وزن برای افرادی که از چاقی رنج می برند.

توصیه های تغذیه ای مناسب جهت بیماران مبتلا به التهاب مری

اگر هدف از درمان بیماری، جلوگیری از درد و تحریک مخاط به علت التهاب مری در مرحله حاد بیماری باشد، بیمار نباید از غذاهای با PH پایین (غذاهای اسیدی) استفاده کند. همچنین خوردن غذاهای محرک و تند مثل فلفل های سیاه و قرمز و چای، به خصوص چای پررنگ، توصیه نمی شود.

اگر هدف از درمان بیماری، جلوگیری از برگشت مواد غذایی از معده و بعضا قسمت ابتدایی دوازدهه به داخل مری باشد، بهتر است بیمار تعداد وعده های غذایی خود را افزایش دهد و ترجیحا از شش وعده غذایی به جای سه وعده غذایی استفاده نماید.

اگر هدف از درمان، کاهش غلظت اسید معده و تخریب آن است، باید از مصرف هر گونه غذایی که در آن عمل تخمیر صورت گرفته است، خودداری شود. همچنین در این حالت استفاده از نوشیدنی های کافئین دار، نظیر قهوه نیز توصیه نمی گردد. این بیماران باید از خوردن نعناع، شیر پرچرب و مرکبات و آب آنها مثل گریپ فروت و پرتقال، آناناس و همچنین گوجه فرنگی نیز خودداری کنند.

امپرازول

نامهای تجارتی : Losec - Lorsec -Exiprazol - Merazole - Omezole - Pilozec

رده درمانی: ضد زخم پپتیک .

رده فارماکولوژیک: مشتقات بنزایمیدازول

اشکال دارویی: کپسول ۲۰ میلی گرمی، ساشه ۲۰ میلی گرمی برای تهیه سوسپانسیون (محلول)

مکانیسم اثر

امپرازول یک بلوک کننده پمپ پروتون بوده واز طریق مهار سیستم آنزیمی H+/K+/ATPase در سطح ترشحی سلول پاریتال معده، باعث مهار ترشح اسید معده می‌شود.

• نکته از فارماکولوژی کاتزونگ : امپرازول سردسته مهار کننده‌های پمپ پروتون می‌باشد که به صورت برگشت ناپذیر عملکرد پمپ H+/K+/ATPase را، مهار می‌کند.

• نکته دیگر : اثر امپرازول ظرف یک ساعت شروع می‌شود و ظرف دو ساعت به اوج اثر خود می‌رسد و مدت اثر آن تا ۷۲ ساعت خواهد بود.

موارد مصرف

• درمان کوتاه مدت زخم دئودنوم

• درمان ازوفاژیت اروزیو شدید

• درمان ریفلاکس گاستروازوفاژیال شدید

• درمان سندرم زولینگر-الیسون

• درمان زخم معده

طریقه مصرف

• جهت درمان کوتاه مدت زخم دئودنوم:

دربالغین : ۲۰ میلی گرم (یک کپسول)، از راه خوراکی، یک بار در روز تجویز می‌شود . درمان باید به مدت چهار هفته ادامه یابد. بعضی از بیماران نیاز به یک دوره درمانی چهار هفته‌ای دیگر نیز دارند

الهی و ربی من لی غیرک

نقش دعا در سلامت جسم و روح

دعا، فصل و ماه و زمان خاصي نمي ‌شناسد. تنها دلت که گرفت، تو دعا مي ‌کني به رسم ديرين؛ رسمي که يادگار سجاده مادر بزرگ است يا تسبيح پدر بزرگ يا آواي پيچيده در خانه‌هاي زميني خدا.

به هر دين و آييني که باشي، فرقي نمي‌ کند و همين که دعا جاري شد از ميان دلت و راهي باز کرد به سوي آسمان بدون اين که به انتظار استجابتش بنشيني، دعا را استجابت شده مي ‌يابي.

در عصري که مجازها دست بر واقعيت‌ها انداخته ‌اند و واقعيت ‌ها تنها در 24 ساعت روز خلاصه مي‌ شوند و راه به حقيقت نمي ‌برند دانشمندان بسياري در سراسر دنيا دست به تحقيقاتي درباره "دعا" زده‌اند و حاصل، نتايجي باورنکردني است. دعا براي گلبول‌هاي قرمز محققان در "سن آنتونيوتگزاس" از 32 نفر نمونه‌ خون گرفتند و تعدادي از گلبول‌ها را در محلولي قرار دادند که موجب ورم‌ و ترکيدن آن ها مي ‌شد. محققان همزمان با اين آزمايش از عده‌اي خواستند تا براي حفظ گلبول‌هاي قرمز دعا کنند و براي تجسم بيشتر، تصاويري رنگي از گلبول‌ها به آن ها دادند و در کمال شگفتي مشاهده کردند دعا و نيايش به طرز شگفت ‌آوري روند ترکيدن گلبول‌ها را کند کرد.

دعا براي آرامش

در تحقيق از عده‌اي خواستند تا براي آرامش افرادي که در اتاق ديگر قرار دارند دعا کنند و نتيجه اين بود که افراد ديگر بدون اين که بدانند مورد دعا قرار گرفته ‌اند آرام‌ تر شدند. حتي همين نتيجه هم مورد بررسي قرار گرفت و ديده شد در طول زمان به ‌دنبال وقايعي چون شکست‌هاي فردي، جنگ و درگيري که سيستم ايمني بدن به خطر مي ‌افتد و احتمال مبتلا شدن به بيماري‌ هاي قلبي ، سکته، اختلال ‌هاي روده و زخم‌ هاي گوارشي بيشتر مي‌ شود، با انتقال احساس آرامش از فردي به فرد ديگر سيستم دفاعي بدن به صورت غيرمستقيم تقويت مي‌ شود. امواجي که دعا از آن ها مي ‌گذرد امواج مغزي "جک ‌استاکي" يکي از پروژهشگران دعا درماني است که تاثير دعا را بر ميدان‌ هاي الکترومغناطيسي بدن بررسي کرده است. آزمايش او به اين ترتيب بود که ميزان فعاليت الکتريکي در مغز و سطح بدن افراد را در آزمايشگاه خود زير نظر گرفت، در حالي که هزاران کيلومتر آن طرف ‌تر در کاليفرنيا گروه‌ هايي مذهبي براي اين افراد دعا مي ‌کردند. نتيجه مطالعه‌ باز هم‌ شگفت ‌آور بود: چرا که بين ميزان فعاليت الکتريکي بدن کساني که برايشان دعا شده بود و افرادي که برايشان دعا نشده بود، اختلاف فاحشي وجود داشت. تاثير دعا روي خود فرد تاثير دعا روي خود فرد چگونه است؟ در سال 1993 يعني چيزي حدود 15 سال قبل، تحقيقي روي 10هزار کارمند دولتي در طول 26 سال انجام گرفت که در بين آنها، هم افراد اهل دعا بودند و هم کساني که دعا نمي کردند. مشاهده شد ميزان مرگ و مير افرادي که دعا نمي کردندبه خاطر مشکلات قلبي و عروقي بسيار بيشتر از افرادي بود که اهل دعا بودند.

همچنين در سال 1995 تحقيق ديگري روي 250 نفر که عمل جراحي قلب باز کرده بودند انجام شد و دانشمندان در کمال حيرت ديدند آن دسته افرادي که از ارتباط مذهبي و حمايت اجتماعي بيشتري برخوردار بودند، 12 بار کمتر از آن هايي که فاقد اين ارتباط بودند با مرگ دست به گريبان شدند. به غير از تحقيق روي کساني که عمل‌هاي جراحي سنگين داشتند، اين تحقيقات روي افراد عادي هم انجام گرفت و ديده شد در ميان افرادي که عادت به انجام امور مذهبي از قبيل دعا و نماز داشتند، بيماري افسردگي شيوع کمتري داشت.

دعا و علم فيزيک کوانتوم التيام فشار خون بالا ، درمان زخم و جراحت، به حداقل رساندن حملات قلبي، بهبود سردرد و اضطراب از ديگر نتايجي بود که تحقيقات براي آثار دعا به ثبت رساند تا جايي که امروز افراد زيادي از طريق اينترنت، درخواست هاي خود را براي گروه‌هاي مذهبي مي ‌فرستند، هر چند هنوز به‌‌ طور دقيق مشخص نشده است که مکانيسم اين عمل چگونه است، اما تئوري ‌ها و حدس و گمان ‌هاي بسياري در اين ‌باره وجود دارد تا جايي که "دوسي" متخصص دعا و درمان، نقش علم فيزيک کوانتوم را در اين ‌باره بسيار موثر مي داند. تحقيقي روي 91 هزار نفر در مريلند انجام گرفت که نشان داد افرادي که به طور منظم به کليسا نمي ‌روند، بيشتر از ديگر افراد به خاطر بيماري‌ هاي قلبي جان مي‌ سپارند و اقدام به خودکشي در بين اين افراد، 53 درصد بيشتر است. جالب اين که در آمريکا 30 مرکز آموزش پزشکي، درس‌هاي تاثير ايمان در پزشکي را ارايه مي ‌دهند و عده‌اي از پزشکان معتقدند اگر قبل و بعد از جراحي يا پيش از شروع درمان بيمار، براي بهبود او دعا شود، اين روند در بهبود بيمار بسيار تاثيرگذار است.

دعا در تمام اديان الهي دعا گذشته از نتايج علمي که درباره دعا به اثبات رسيده، اگر به آيات و روايات رجوع کنيم، مي ‌بينيم که در تمام اديان الهي انسان به "دعا کردن" تشويق شده است. رسول ‌اکرم (ص) در‌ اين‌ باره مي ‌فرمايند: "با دعا کردن مي ‌توان از مقدرات الهي رهايي يافت." و يا جايي ديگر از ايشان نقل است که: "دعا مغز عبادت است." مسيحيان هم بسيار به خواندن دعا اعتقاد دارند، چرا که در کتاب مقدس ‌شان انجيل به اين امر توصيه شده‌اند و دعا در دين مسيحيت جايگاه ويژه‌اي دارد، تا جايي که ارتدوکس‌ها به‌ طور سنتي در گوشه ‌اي از خانه، در مقابل شمايلي از عيسي مسيح، چراغ يا شمعي روشن مي‌ کنند و دعا مي‌ خوانند. يهوديان هم در کتاب مقدس خود بسيار به دعا کردن و راز و نياز با خدا تشويق شده‌اند تا جايي که در اين ‌باره مي‌ خوانند: "هر آن ‌کس که ترس خدا در دل اوست، سخنانش شنيده مي ‌شود و دعايش مستجاب مي ‌‌شود." خط آخر ...... زمزمه‌هاي آرام‌ نيايش روي ماسه ‌هاي ساحل زندگي غلت مي‌ خورند و ماسه‌هاي غبار گرفته به پاکي زمزمه ‌ها شسته مي ‌شوند. دستان بلند بر آسمان اميدواري، همچون پرنده‌هاي رها از دام زمين مي ‌گريزند و صدايي به گوش مي رسد که: "بخوانيد مرا تا اجابت کنم شما را."

سارا جمال‌آبادي هفته نامه سلامت