یاخته‌های بنیادی یا بُن‌یاخته‌ یاخته‌های اولیه‌ای هستند که توانایی تبدیل و تمایز به انواع مختلف یاخته‌های دیگر را دارند و از آنها می‌توان در تولید یاخته‌ها و نهایتاً بافت‌های مختلف دیگر استفاده کرد.

منابع اصلی یاخته‌های بنیادی شامل: مغز استخوان، بند ناف و جفت می‌باشد. امروزه استفاده از این یاخته‌ها جهت ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده در حال گسترش است.

جالب اینکه یاخته‌های بنیادی پرتوان (چند پتانسیلی) هستند یعنی قابلیت تبدیل به بافت‌های مختلف را دارند اعم از بافت عصبی، بافت ماهیچه‌ای، بافت پوششی و غیره. که این توانایی محور اصلی توجه به یاخته‌های بنیادی است.

مزیت اصلی بن‌یاخته‌های بند ناف این است که بسیار اولیه بوده و توان تمایز بالایی دارند. همچنین یاخته‌های بنیادی گرفته شده از مغز استخوان (BMSCs) توان تمایز بالایی دارند.

ویژگی‌های یاخته‌های بنیادی

• توان نوسازی: یاخته‌های بنیادی، یاخته‌های نامتمایی هستند که توانایی تکثیر نامحدود خود را دارند و در حالت نامتمایز باقی بمانند.

• پرتوانی: یاخته‌های بنیادی قادر به ایجاد هر نوع یاخته‌ای در بدن هستند. آنها می‌توانند تحت تأثیر عامل‌های رشد مختلف در محیط کشت به یاخته‌هایی با عملکردهای اختصاصی مانند یاخته‌های ماهیچه‌ای قلب یا یاخته‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس و... تبدیل شوند.

انواع یاخته‌های بنیادی

• یاخته‌های بنیادی جنینی: این یاخته‌ها از جنین‌های چهار یا پنج روزه که از تخم‌های آزمایشگاهی بارور می‌شوند به دست می‌آیند و در محیط آزمایشگاهی در محیط کشت‌های اختصاصی رشد داده می‌شوند.

• یاخته‌های بنیادی بالغین: یاخته‌های بنیادی بالغین، یاخته‌های نامتمایزی هستند که در بین یاخته‌های تمایز یافته بافت‌ها و اندام‌های بدن یافت می‌شوند و توانایی نوسازی و تمایز به انواع یاخته‌های اختصاصی اصلی بافت یا اندام را دارند. نقش‌های اولیه این یاخته‌ها در یک جاندار شامل حمایت کردن و تعمیر بافت‌هایی است که از آنها به دست می‌آیند.

• یاخته‌های بنیادی خون بند ناف: خون بند ناف خونی است که پس از تولد در بند ناف و جفت باقی می ماند و همراه آن به دور انداخته می شود. این خون علاوه بر یاخته‌های خونی منبعی غنی از یاخته‌های بنیادی خون‌ساز است. یاخته‌های بنیادی خون‌ساز می‌توانند با جایگزین شدن در مغز استخوان فرد بیمار، تامین‌کنندهٔ یاخته‌های خونی جدید باشند. ویژگی مهم یاخته‌های خونی بند ناف عدم تکامل یاخته‌های خونی از جمله لنفوسیت‌های آن است که در نتیجه احتمال رد پیوندهای انجام‌شده با این یاخته‌ها در مقایسه با پیوندهای مغز استخوان بسیار کمتر خواهد بود. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده‌اند که یاخته‌های بنیادی خون‌ساز توانایی تمایز به سایر یاخته‌ها را نیز دارند که می توانند افق جدیدی را برای درمان بیماری‌ها در آینده‌ای نه چندان دور ترسیم کنند.

کشت یاخته‌های بنیادی

جنین ۳ تا ۵ روزه را بلاستوسیست می‌نامند. یک بلاستوسیست توده‌ای متشکل از ۱۰۰ یاخته و یا بیشتر است. یاخته‌های بنیادی، یاخته‌های درونی بلاستوسیست هستند که در نهایت به هر یاخته، بافت و اندام درون بدن تبدیل می‌شوند.

رشد یاخته‌های بنیادی در محیط آزمایشگاه را اصطلاحا کشت یاخته‌ای می‌نامند. در واقع جدا کردن یاخته‌های بنیادی جنینی از طریق انتقال سطح داخلی بلاستوسیست به یک ظرف کشت آزمایشگاهی پلاستیکی که شامل یک بستر تغذیه‌ای به نام محیط کشت می‌باشد انجام می‌گیرد. تقسیم و ازدیاد یاخته‌ها بر روی سطح این ظرف انجام می‌گیرد. سطح داخلی این ظرف معمولاً به وسیله یاخته‌های پوست جنین موش پوشیده شده‌است. این یاخته‌ها قادر به تقسیم شدن نیستند. به این لایه پوشانندهٔ یاخته‌ای در اصطلاح لایه تغذیه‌ای (به انگلیسی: feeder layer) گفته می‌شود. دلیل استفاده از این یاخته‌ها فراهم آوردن یک سطح طبیعی به منظور چسپیدن یاخته‌های بنیادی به آن و عدم جداشدنشان است. در ضمن یاخته‌های این لایه مواد مغذی را به داخل محیط کشت رها می‌کنند.

پس از چند روز یاخته‌های کشت داده شده شروع به رشد و تقسیم شدن در این محیط می‌کنند. هنگامی که این عمل انجام گرفت یاخته‌های کشت‌داده‌شده که زیاد شده‌اند را از این محیط برداشته و به محیطهای تازهٔ کشت منتقل می‌کنند. روند کشت مجدد یاخته‌ها بارها و بارها به مدت چند ماه تکرار می‌شود. بعد از ۶ ماه یا بیشتر ۳۰ یاختهٔ اولیه تبدیل به هزاران میلیون یاختهٔ بنیادی جنینی می‌شوند. یاخته‌هایی را که در این دوره ۶ ماه و در این محیط کشت مخصوص تقسیم شده و در عین حال تماییز نیابند را پرتوان (pluripoten) می‌نامند.

کاربردهای یاخته‌های بنیادی

• بیماران قلبی:

توصیه می‌شود برای افرادی که در مراحل وخیم بیماری قلبی بوده و در انتظار دریافت قلب پیوندی به‌ سر می‌برند، در کنار تجویز داروهای سرکوب‌کننده دستگاه ایمنی، از روش پیوند یاخته‌های بندناف به‌ عنوان یک روش کمکی استفاده کرد.

• بیماران کبدی:

در حال حاضر اگر بیماری دچار سرطان کبد باشد، جراح مجبور است برای جلوگیری از انتشار سرطان (متاستاز) به بخش‌های دیگر بدن، بخش سرطانی کبد را نابود کند. برای این منظور معمولاً طی دو عمل جراحی هم‌زمان، خون ناحیه سرطانی کبد را قطع می‌کنند تا بافت آن را بازسازی کنند. شبیه‌سازی انسان مساله دیگر نیز مورد اختلاف شبیه‌سازی انسان است.

• درمان ریزش مو
• درمان قرنیه

ویژگیهای یاخته‌های بنیادی

• ۱.یاخته‌های تخصص‌نیافته می‌باشند که به مدت طولانی از طریق تقسیم یاخته‌ای خود را نوسازی می کنند .

بر خلاف یاخته‌های عصبی که معمولاً خودشان را بازسازی نمی‌کنند این یاخته‌ها ممکن است چندین بار خود را بازسازی کنند، که این پدیده تکثیر کردن نامیده می شود .

• ۲.تحت شرایط فیزیولوژیکی یا آزمایشی، می‌توان آنها را تحریک کرد تا به یاخته‌هایی با عمل کردهایی ویژه نظیر یاخته‌های تپنده ماهیچهٔ قلب و یا به یاخته‌های انسولین‌ساز لوزالمعده تبدیل شوند .

آب زرشک داراي ويتامين C فراوان و املاح است.طبيعت زرشک تا حدي سرد و خشک است.گياه زرشک داراي آلکالوئيدي است به نام بربرين که تلخ مزه است.

اين ماده درريشه ي گياه زرشک نيز وجود دارد.درجوانه ها و ريشه هاي زرشک نوعي قند و مواد زرين،موسيلاژو مواد پکتيک و در پوست ريشه گياه آلکالوئيدي بنام اوکسياکانتين ويربامين و پالماتين و درميوه آن مواد قندي،اسيد ماليک،مواد پکتيک و صمغ وجود دارد.آب ميوه زرشک ضد اسهال،صفرا،ضدتبهاي عفوني،تبهاي صفراوي،ضدنقرس،رماتيسم و تيفويئد است.

آب زرشک خون را تصفيه و ضدعفوني مي کند.عمل دستگاه گوارش را منظم نموده،قلنج کليه و کبد را از بين مي برد و مانع ورم طحال و بيماري بواسير مي شود و خونريزيهاي قاعدگي را منظم مي نمايد.خوردن آب زرشک حالت تهوع،استفراغ،صفرا،کبد،سوء هاضمه و سنگ کليه را از ميان مي برد.

آب زرشک درمخلوط با مقدارمساوي آب سيب و کمي آب ليمو و شکر براي بهبودي جهت مسموميت توسط نيش مارو افعي مؤثر است وجهت نارسائيهاي قلبي و تپش قلب و بي اشتهايي مفيد است.غرغره کردن آب زرشک آنزين و گلو درد و آسم را برطرف مي سازد و دهان را ضدعفوني و زخمهاي گلويي را مرتفع مي سازد.

افراد سرد مزاج بهتر است آب زرشک را کم مصرف کنند.براي تهيه آب زرشک،زرشک خشک را به مدت 24 ساعت در آب بخيساند و سپس با همان آب در مخلوط کن بريزيد و بهم بزنيد.

مصرف طبی زرشك به دوره ی مصر باستان می رسد كه فراعنه و ملكه ها، این گیاه را با تخم رازیانه به منظور درمان طاعون مصرف می كردند.

زرشك گونه های مختلفی دارد كه مهم ترین آنها زرشك بی هسته و زرشك با هسته (دارای دو هسته) میباشد.

ریشه و ساقه این گیاه زرد رنگ است و اروپایی ها و آمریكای شمالی برای رنگ آمیزی لباس از آن استفاده می كردند. اما تركیبات موجود در پوست گیاه زرشك، آن را به یك گیاه درمانی تبدیل كرده است.

پوست این گیاه حاوی آلكالوئیدهایی است كه مهم ترین آنها Berberine است. این آلکالوئیدها خواص آنتی بیوتیکی (ضد باکتری و ضد عفونت) دارند و سبب تحریك بخش هایی از سیستم ایمنی بدن می شوند. برای پی بردن به این اثر،قطره ای زرشك را روی زبان خود بگذارید، خواهید دید دهان شما آبكی می شود. به گفته كارشناسان طب گیاهی،آبکی شدن دهان سبب می شود كه بدن بتواند با عفونت مبارزه كند.

انواع عفونت هایی كه زرشك می تواند در درمان آنها مؤثر واقع شود عبارت است از: عفونت گلو، مجاری ادراری، مجاری معده ای - روده ای، ریه ها، عفونت های مخمری و اسهال.

تركیبات گیاه زرشک 

در این گیاه آلكالوئیدهای بربرین

Berberine و اكسیاكانتین  Oxyaconthine، بربامین Berbamine وجود دارد ، بربرین Berberine تلخ مزه است و در ریشه ی گیاه زرشک نیزوجود دارد. مقدار آلكالوئیدها در پوست ریشه زرشك بیشتر از قسمت های دیگر این گیاه است.

 آب زرشک دارای ویتامین C فراوان و املاح است. درجوانه ها و ریشه های زرشک نوعی قند و مواد رزین، موسیلاژ و مواد پکتیک و در پوست ریشه گیاه آلکالوئید اوکسیاکانتین و بربامین و پالماتین و درمیوه آن مواد قندی، اسید مالیک، مواد پکتیک و صمغ وجود دارد.

افراد سرد مزاج بهتر است آب زرشک را کم مصرف کنند

 مصرف مقدار زیاد زرشك و یا ریشه و ساقه و برگ آن برای زنان حامله مناسب نیست، زیرا رحم را تحریك می كند و ممكن است باعث سقط جنین شود.

مصرف زیاد این گیاه به مدت طولانی می تواند سبب ناراحتی معده و روده ها شود و جذب ویتامین های گروه B را در بدن مختل كند.

دل می‌رود ز دستم، صاحب دلان، خدا را!		دردا که راز پنهان خواهد شد آشکارا
کشتی شکستگانیم، ای باد شُرطه، برخیز!		باشد که بازبینیم دیدار آشنا را
ده روزه مهر گردون، افسانه است و افسون		نیکی به جای یاران فرصت شمار یارا
در حلقه گل و مل، خوش خواند دوش بلبل		هاتَ الصبوح هبوا، یا ایها السکارا!
ای صاحب کرامت! شکرانه سلامت		روزی تفقدی کن، درویش بی‌نوا را
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است:		«با دوستان مروت، با دشمنان مدارا»
در کوی نیک نامی ما را گذر ندادند		گر تو نمی‌پسندی تغییر کن قضا را
آن تلخ‌وَش که صوفی اُم الخبائِثَش خواند		اشهی لَنا و احلی، مِن قُبلة العُذارا
هنگام تنگدستی در عیش کوش و مستی		کاین کیمیای هستی، قارون کند گدا را
سرکش مشو که چون شمع از غیرتت بسوزد		دلبر که در کف او موم است سنگ خارا
آیینه سکندر جام می است بنگر		تا بر تو عرضه دارد احوال ملک دارا
خوبان پارسی‌گو بخشندگان عمرند		ساقی بده بشارت رندان پارسا را
حافظ به خود نپوشید این خرقه می آلود		ای شیخ پاکدامن، معذور دار ما را

به خاطر عشق است كه فداكاری می كنم. به خاطر عشق است كه به دنیا با بی اعتنائی می نگرم و ابعاد دیگری را می یابم. به خاطر عشق... است كه دنیا را زیبا می بینم و زیبائی را می پرستم. به خاطر عشق است كه خدا را حس می كنم، او را می پرستم و حیات و هستی خود را تقدیمش می كنم.

عشق هدف حیات و محرك زندگی من است. زیباتر از عشق چیزی ندیده ام و بالاتر از عشق چیزی نخواسته ام.

عشق است كه روح مرا به تموج وا می دارد، قلب مرا به جوش می آورد، استعدادهای نهفته مرا ظاهر می كند، مرا از خودخواهی و خودبینی می رهاند، دنیای دیگری حس می كنم، در عالم وجود محو می شوم، احساسی لطیف و قلبی حساس و دیده ای زیبابین پیدا می كنم. لرزش یك برگ، نور یك ستاره دور، موریانه كوچك، نسیم ملایم سحر، موج دریا، غروب آفتاب، احساس و روح مرا می ربایند و از این عالم به دنیای دیگری می برند … اینها همه و همه از تجلیات عشق است.

برای مرگ آماده شده ام و این امری است طبیعی، كه مدتهاست با آن آشنام. ولی برای اولین بار وصیت می كنم. خوشحالم كه در چنین راهی به شهادت می رسم. خوشحالم كه از عالم و ما فیها بریده ام. همه چیز را ترك گفته ام. علائق را زیر پا گذاشته ام. قید و بندها را پاره كرده ام. دنیا و ما فیها را سه طلاقه گفته ام و با آغوش باز به استقبال شهادت می روم...

 بهار طبیعت بر هموطنان عزیز مبارک 

برگ درختان سبز در نظر هوشیار     هر ورقش دفتری است معرفت کردگار

بیماری گاستریت یا ورم معده

گاستریت یا ورم معده به حالتی گفته می‌شود که در آن معده دچار التهاب یا عفونت خفیف در لایه مخاطی می‌شود و معمولا به دو حالت، ورم معده حاد و مزمن بروز می‌کند. گاهی اوقات ممکن است ورم معده در صورت طولانی شدن، منجر به زخم معده شود.

چه عواملی باعث بروز گاستریت می‌شوند؟

کشیدن سیگار، پرخوری به ویژه مصرف مواد غذایی که راحت هضم نمی‌شوند، ترشح بیش از اندازه اسید معده، ابتلا به عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی (این نوع ورم معده ممکن است مسری باشد)، مصرف زیاد کافئین و مصرف برخی از داروها مانند آسپیرین و داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی، استرس، رژیم غذایی نامناسب، ابتلا به برخی از بیماری‌ها که باعث کاهش مقاومت بدن می‌شوند، خستگی یا کار زیاد و در نهایت وجود باکتری هلیکوباکتر پیلوری در معده، همگی می‌توانند از عوامل بروز بیماری گاستریت باشند.

همچنین گاهی اوقات گاستریت پس از انجام یک عمل جراحی مهم یا یک آسیب روحی، سوختگی یا ابتلا به عفونت‌های شدید بروز می‌کند. برخی از بیماری‌های خاص نیز مانند کم‌خونی شدید، اختلالات دستگاه ایمنی بدن موجب ابتلا به گاستریت می‌شود. لازم به ذکر است که گاهی مصرف برخی از مواد تحریک کننده معده مانند ادویه یا غذاهای آلرژی‌زا نیز می‌تواند این مشکل را تشدید کنند.

علائم بیماری گاستریت کدامند؟

شایع‌ترین علائم این بیماری دل‌درد و دل‌پیچه، سیاه شدن مدفوع در اثر خونریزی گوارشی، احساس سوزش در بالای شکم و گاهی استفراغ، بی‌اشتهایی، تب، ضعف، ورم شکم، درد تند و مبهم و یا آزاردهنده در قفسه‌سینه، احساس اسید معده در دهان و ندرتا اسهال است. گاستریت همچنین با آروغ یا نفخ همراه است.

علاوه بر این در گاستریت حاد علائمی چون کوفتگی، احساس پر بودن معده، سردرد، سرگیجه، تشنگی شدید، تنفس تند، کشیدگی شکم، حساس و سفت شدن شکم مشاهده می‌شود.

در گاستریت مزمن ممکن است اختلال در حرکت معده و بروز علائمی چون علائم زخم معده بروز کند.

چگونه می‌توان از ابتلا به گاستریت پیشگیری کرد؟

اگرچه شما همیشه نمی‌توانید مانع از بروز عفونت ناشی از باکتری هلیکوباکترپیلوری شوید، اما توصیه‌های زیر برای کاهش خطر ابتلا به گاستریت مفید هستند.

* یکی از راه‌های مهم پیشگیری از بروز این بیماری رعایت حد اعتدال در خوردن و آشامیدن است. با دقت غذا بخورید. اگر اغلب اوقات هضم غذا برای شما دشوارست، تعداد وعده‌های غذایی را اضافه کرده و از حجم غذا در هر وعده بکاهید. از مصرف مواد غذایی که معده شما را تحریک می‌کنند مانند غذاهای ادویه‌دار، مواد خوراکی اسیدی، غذاهای سرخ‌کرده و یا چرب پرهیز کنید.

همچنین به خاطر داشته باشید، نباید وعده‌های غذایی را حذف کنید و باید برای هر روز برنامه غذایی منظمی را دنبال کنید.

* از مصرف نوشیدنی‌های الکلی بپرهیزید، چراکه الکل باعث تحریک پذیری و ساییده شدن لایه مخاطی معده شده و در نهایت منجر به التهاب و خونریزی معده می‌شود.

* سیگار نکشید. کشیدن سیگار در لایه محافظ معده اختلال ایجاد کرده و معده را مستعد ابتلا به گاستریت و همچنین زخم معده می‌کند. سیگار در عین حال اسید معده را افزایش می‌دهد، بهبود معده را به تاخیر می‌اندازد و یکی از عوامل مهم خطرزا در ابتلا به سرطان معده است.

* حتی المقدور از مصرف داروهایی که معده شما را ناراحت می‌کنند، خودداری کنید. نوع داروی مسکنی که استفاده می‌کنید تغییر دهید. اگر برایتان مقدور است از داروهایی چون آسپیرین و ایبوپروفن استفاده نکنید. این قبیل داروها می‌توانند منجر به التهاب معده شده و تحریکات معده را تشدید کنند. در عوض می‌توانید از مسکن‌های حاوی استامینوفن مصرف کنید.

در مورد مصرف داروی مناسب همچنین می‌توانید با پزشک مشورت کنید تا بهترین راه حل را در اختیار شما قرار دهد.

راه تشخیص گاستریت چیست؟

تشخیص این بیماری با استفاده از روش آندوسکوپی و دیدن درون معده انجام می‌گیرد. در این روش یک لوله انعطاف پذیر از مری به داخل معده هدایت می‌شود. به هنگام آندوسکوپی امکان دارد تکه کوچکی از بافت مخاط معده برداشته شود و برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده شود. هدف از این روش، رفع علائم و حذف دارو یا ماده‌ای است که باعث ناراحتی معده می‌شود.

راه‌های درمان بیماری گاستریت کدامند؟

درمان گاستریت بستگی به عامل خاص بروز آن دارد و ممکن است شامل تغییر در نحوه زندگی، مصرف دارو و یا در موارد بسیار نادر، انجام جراحی برای درمان بیماری و یا حالت خاصی که منجر به ورم معده شده است، باشد.

در صورت بروز خونریزی زیاد ممکن است نیاز به بستری کردن وجود داشته باشد. برای ناراحتی و درد خفیف می‌توان از داروهای خنثی کننده اسید معده یا استامینوفن استفاده کرد، اما از آسپیرین استفاده نکنید. امکان دارد سایر داروها مثل داروهای بهبود دهنده زخم نیز تجویز شوند.

در روز اول حمله ورم معده، غذاهای جامد نخورید. فقط مایعات و ترجیحا شیر یا آب بنوشید. تدریجا رژیم غذایی عادی خود را از سر بگیرید، اما از غذاهای داغ و پر ادویه، الکل، قهوه و غذاهای اسیدی پرهیز کنید تا زمانی که علائم کاملا برطرف شوند.

در پایان به خاطر داشته باشید که مشکلات گوارشی از بهم خوردگی ساده معده گرفته تا سرطان معده می‌توانند به دلایل بسیاری، از جمله شکل زندگی که ما انتخاب می‌کنیم و برایمان قابل کنترل است، بروز کنند. در مجموع باید دستگاه گوارش را سالم نگه داشت که در این زمینه می‌توان از توصیه‌های پزشکان کمک گرفت.

مهم‌ترین توصیه‌هایی که می‌توانند شما را در این زمینه یاری دهند، داشتن عادات تغذیه‌ای مناسب، حفظ وزن در حد سالم و طبیعی، ورزش کردن به اندازه کافی و کنترل استرس و فشارهای روانی است.

گفتگو با دکتر محمدمهدي قاسمي، روانپز شک
 

دکتر پرويز ذوالعين، پرسفرترين جهانگرد ايراني بود که موفق شد به 190 کشور جهان سفر کند. چند سال پيش از مرگش، خبرنگاري از او پرسيد شما چگونه برنامه‌ريزي کرديد که توانستيد اين‌همه سفر کنيد؟ دکتر ذوالعين پاسخ داد که: «اگر مي‌خواستم برنامه‌ريزي کنم 190 کشور که هيچ به 10 کشور هم نمي‌توانستم سري بزنم؛ توصيه مي‌کنم سفر را سهل و آسان بگيريد و خود را درگير قيود و زوايد آن نکنيد تا آرامش بيشتري را تجربه کنيد.» گفتگوي ما با دکتر محمدمهدي قاسمي، روان‌پزشک درباره نقش سفر و مسافرت در ارتقاي سلامت روان است؛ پديده‌اي که معمولا در ماه شهريور و تا قبل از بازگشايي مدارس دوباره اوج مي‌گيرد.

ويژگي شخصيتي افرادي که مسافرت مي‌کنند چيست؟
 

اين که ما چگونه سفر کنيم تابعي است از شخصيت، تربيت و تحصيلات ما. همچنان که مي‌بينيم توانايي اقتصادي و يا ميزان بهره‌وري از ابزارها و تجهيزات خاص، بيشتر از آنکه آموختني باشد موضوعي حسي، عاطفي و دروني است. همچنان که انتظار نمي‌رود همه آدم‌ها از يک قطعه موسيقي فاخر و ارزشمند لذت ببرند نبايد انتظار داشت همه آدم‌ها لذت يک شب زيبا در کنار يک درياچه آرام و يا در زير آسمان پرستاره کوير را بدانند.

از نظر روان‌شناسي سفر، چه‌طور مي‌توانيم مسافر خوبي باشيم؟
 

به نکته جالبي اشاره کرديد. شرط اول اين است که لذت بردن از سفر را ياد بگيريم. در واقع بايد به سفر نه آنچنان که معمول است (تفريحي پرهزينه و گاه مشقت‌بار) نگاه کنيم بلکه به سفر مي‌توان به عنوان هنري که کاملا قابل دستيابي و لذت‌بخش است، نگاه کرد. هنگامي که آموختيد مي‌توان بي‌ هيچ برنامه‌ريزي قبلي، بدون هيچ نيازي به مقدمات طولاني و بدون هيچ پروايي، حضور در مقاصدي دور از محل سکونت را تجربه کرد؛ آن وقت مي‌توانيد خود را يک جهان‌گرد، يک مسافر يا يک سالک بدانيد.

آثار رواني مسافرت را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
 

همين که وقتي به دست مي‌آوريم تا چند روزي را از فشارهاي روزانه زندگي دور باشيم و به استراحت بپردازيم تاثير بسيار زيادي بر ميزان سلامت جسم و روان ما مي‌گذارد به ويژه در افرادي که پراسترس هستند سفر کردن، در افزايش سلامت رواني‌شان نمود بيشتري دارد. همچنين در نظر داشته باشيد که مسافرت يکي از جذاب‌ترين تفريحات است که در افزايش سلامت روان به شدت موثر است. احاديث مشهوري از پيامبر گرامي اسلام درباره سفر و فوايد آن روايت شده است. يکي از مشهورترين اين احاديث «سفر کنيد تا سالم و تندرست باشيد» است. همچنين قرآن کريم در 10 آيه مردم را به سير و گردش در زمين فرمان داده است.

اغلب مردم فصل تابستان را براي مسافرت انتخاب مي‌کنند. آيا اين زمان فرصت خوبي براي مسافرت است؟
 

تابستان بهترين فصل مسافرت است زيرا والدين دغدغه درس و مشق فرزندان را ندارند و مي‌توانند با ترتيب دادن يک مسافرت در مکاني ساکت و آرام، چند روزي را بدون استرس سر کنند و تغيير روحيه دهند و تا حدودي از دردسرها و تنش‌هاي زندگي خلاصي يابند.

خيلي از اوقات با افرادي برخورد مي‌کنيم که فقط به کار فکر مي‌کنند و شايد هيچ‌وقت نتوانند چند روزي را براي مسافرت خود و خانواده درنظر بگيرند. سرنوشت چنين افرادي چيست؟
 

براي روشن‌شدن اين موضوع مثالي مي‌زنم. هنگامي که نخستين باران پاييزي شروع به باريدن مي‌کند همه ما سري به پشت بام مي‌زنيم تا مطمئن شويم راه ناودان باز است. دليل وارسي سقف خانه و آشيانه اين است که سقف خانه نم نکشد و خراب نشود. آيا براي سقف روان‌مان هم همين‌قدر دقت مي‌کنيم و در صدد بازکردن راهي براي تخليه هيجانات و استرس‌‌هاي زندگي هستيم تا سقف روان‌مان نم نکشد؟ به ياد داشته باشيد که مسافرت با افزايش سلامت رواني جامعه، به توسعه کشور نيز کمک مي‌کند. بنابراين نبايد تصور کنيد افرادي که هميشه کار مي‌کنند و به سفر نمي‌روند کمتر از ديگران به توسعه کمک مي‌کنند.

سفر و مسافرت علاوه بر ارتقاي سلامت روان در سلامت معنوي‌مان نيز موثر است؟

همان‌گونه که سنت اسلام از همه مومنان مي‌خواهد که دست کم يک بار در زندگي‌شان سفر زيارتي به خانه خدا را انجام دهند، در واقع چنين مسافرتي موجب افزايش سلامت معنوي انسان نيز مي‌شود. در ساير اديان نيز چنين مشابهت‌هايي وجود دارد براي مثال پائولوکوئيلو نويسنده مشهور جهان، سفري معنوي را همانند مسلمانان تجربه کرد. پائولوکوئيلو برزيلي پس از پيمودن جاده سانتايگو که از کوه‌هاي پيرنه فرانسه آغاز مي‌شود به شبه جزيره ليري در اسپانيا رفت و خاطرات خود را در کتابي به نام «خاطرات يک مغ» نوشت. پائولوکوئيلو در اين سفر، اسرار و رموز معنوي فراواني را آموخت به طوري که بر زندگي و سلوک معنوي وي تاثير به سزايي داشت و از آن به بعد رويه زندگي اين فرد تغيير کرد.

برچهره گل شبنم نوروز خوش است

در صحن چمن روی دل افروز خوش است

خوش باش و ز دی مگو که امروز خوش است

وقتی دل سودائی میرفت ببستانها

بیخویشتنم کردی ، بوی گل و ریحانها

گه نعره زدی بلبل ، گه جامه دریدی گل

با یاد تو افتادم ، از یاد برفت آنها